Ăn chay! Hãy xé tâm hồn, chớ đừng xé áo các ngươi!

Ăn chay! Hãy xé tâm hồn, chớ đừng xé áo các ngươi!

Ăn chay! Hãy xé tâm hồn, chớ đừng xé áo các ngươi! 

Giuse Bùi Văn Toàn, FD 

Ngày mai 05.03.2025 là thứ Tư Lễ Tro, ngày bắt đầu Mùa Chay thánh. Tại sao trong Phụng Vụ của Giáo Hội Công Giáo lại có Lễ Tro và nghi thức rắc tro trên đầu? Lễ tro là nghi thức nhắc nhở cho mỗi người biết rằng: mình được Thiên Chúa tạo dựng từ bụi đất, và sẽ trở về bụi đất.

Vì con người (Adam – Eva, nguyên tổ loài người) đã nghe lời cám dỗ của Sự Dữ (Ma quỷ) không vâng phục Thiên Chúa. Chính vì sự kiêu ngạo muốn nên cao trọng, sáng láng như những vị thần và biết mọi sự thiện ác như Thiên Chúa, nên đã lỗi phạm đến Thiên Chúa. Đức Chúa phán với con người (Adam) rằng: „Ngươi sẽ phải đổ mồ hôi trán mới có bánh mà ăn, cho đến khi trở về với đất, vì từ đất, ngươi đã được lấy ra. Ngươi là bụi đất, và sẽ trở về với bụi đất.“ (St 3,19) 

Sau khi phạm tội, con người phải sống xa lìa Thiên Chúa và tiếp tục bị ma quỷ cám dỗ; họ đã đi tìm và làm ra các Ngẫu Tượng khác mà tôn thờ. Ngẫu tượng không chỉ những bức tượng mà người ta làm ra như „thần sắc đẹp“, „thần bò vàng“, „thần phúc lộc“, „thần sống thọ“, „thần tiền tài, „thần Dolla“, „thần Euro“… .

Tội kiêu ngạo đã biến con người ra tham lam, từ tham lam sinh ra ganh tị, rồi từ ganh tị sinh ra độc ác. Tham lam vì muốn tôi phải giàu có hơn nó, quyền cao chức trọng hơn nó, ganh tị vì tôi phải đẹp hơn nó, phải được nhiều người để ý và khen ngợi hơn nó. Từ sự kiêu ngạo mà người ta đã quên mất thân phận mình chỉ là tro bụi mà thôi, quên đi Thiên Chúa là „Đấng Tạo Hóa“, Đấng đã cho vũ trụ và tất cả mọi loài xinh tươi được hiện hữu. 

Bài đọc thứ nhất trong Thánh lễ hôm nay, Thiên Chúa sai ngôn sứ Giô-en đi loan báo và kêu gọi Cộng đồng Dân Chúa hãy trở về với Thiên Chúa. Sách ngôn sứ Giô-en trình thuật rằng: 

„Đây là sấm ngôn của Đức Chúa: “Các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta, hãy ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van.” Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng. Hãy trở về cùng Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em, bởi vì Người từ bi và nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương, Người hối tiếc vì đã giáng hoạ. Biết đâu Người chẳng nghĩ lại và hối tiếc mà để lại phúc lành, hầu anh em có lễ phẩm và lễ tưới rượu dâng lên Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em. Hãy rúc tù và tại Xi-on, ra lệnh giữ chay thánh, công bố mở cuộc họp long trọng; hãy tụ tập chúng dân, mời dự đại hội thánh, triệu tập các cụ già, tụ họp đám thiếu nhi cũng như trẻ thơ còn đang bú. Tân lang hãy ra khỏi loan phòng, tân nương hãy rời bỏ phòng khuê! Giữa tiền đình và tế đàn, các tư tế phụng sự Đức Chúa hãy than khóc và nói rằng: “Lạy Đức Chúa, xin dủ lòng thương xót dân Ngài! Xin đừng để gia nghiệp của Ngài phải nhục nhã và nên trò cười cho dân ngoại! Chẳng lẽ các dân lại được cớ mà nói: Thiên Chúa của chúng ở đâu rồi?” Đức Chúa đã nồng nhiệt yêu thương đất của Người, đã tỏ lòng khoan dung đối với dân Người.“ (Ge 2,12-18) 

Thiên Chúa không chỉ yêu thương những người được tuyển chọn là con cái Israel làm Dân riêng, mà Người yêu thương tất cả mọi loài. Dân thành Ni-ni-vê là dân ngoại, họ đã sống trong trụy lạc, sa đọa và gian ác đến nỗi Thiên Chúa muốn phá hủy, tiêu diệt thành ấy. Nhưng trước khi thiêu hủy, Thiên Chúa vẫn tỏ Tình Thương của Người, kêu gọi họ (và cả con đây nữa) sám hối về những việc làm sai trái mà trở về sống trong Trái Tim „TÌNH YÊU“ của Thiên Chúa. 

Sự kiêu ngạo và tham lam không chỉ ở cá nhân mỗi người, mà còn ở những tổ chức, những cộng đoàn, và còn hơn thế nữa ở cả bình diện quốc gia, nước này muốn khoe mình giàu có, hùng mạnh hơn nước khác; nhưng sự khoe khoang không chỉ dừng lại ở đó, khoe khoang luôn đi đôi với kiêu ngạo và tham lam. 

Sách ngôn sứ Giô-na trình thuật: „Có lời Đức Chúa phán với ông Giô-na, con ông A-mít-tai, rằng: „Hãy đứng dậy, đi đến Ni-ni-vê, thành phố lớn, và hô cho dân thành biết rằng sự gian ác của chúng đã lên thấu tới nhan Ta.“ (Gn 1,1-2). „Ông Giô-na bắt đầu vào thành, đi một ngày đàng và công bố: „Còn bốn mươi ngày nữa, Ni-ni-vê sẽ bị phá đổ.“ Dân Ni-ni-vê tin vào Thiên Chúa, họ công bố lệnh ăn chay và mặc áo vải thô, từ người lớn đến trẻ nhỏ. Tin báo đến cho vua Ni-ni-vê; vua rời khỏi ngai, cởi áo choàng, khoác áo vải thô, và ngồi trên tro. Vua cho rao tại Ni-ni-vê: “Do sắc chỉ của đức vua và các quan đại thần, người và súc vật, bò bê và chiên dê không được nếm bất cứ cái gì, không được ăn cỏ, không được uống nước. Người và súc vật phải khoác áo vải thô và hết sức kêu cầu Thiên Chúa. Mỗi người phải trở lại, bỏ đường gian ác và những hành vi bạo lực của mình. “ (Gn 3,4-8) 

Thế giới ngày hôm nay sống trong bạo lực, chiến tranh, những đau khổ đó bởi đâu? Nếu những người có trách nhiệm thực thi như nhà vua Ni-ni-vê và mọi người chúng ta cũng sám hối như dân thành Ni-ni-vê mà trở về với Thiên Chúa, thì chắc chắn nền hòa bình chân chính sẽ đến, trước tiên trong mỗi gia đình, và sau đó ra ngoài xã hội. 

Vậy, chúng ta phải sám hối và trở lại điểm nào, chỗ nào? Trở lại với tâm hồn đơn sơ chân thật của một trẻ em. Chúa Giêsu nói cho chúng ta biết: „Ai không đón nhận Nước Thiên Chúa với tâm hồn một trẻ em, thì sẽ chẳng được vào.“ (Mc 10,15). Sách thánh hiền cũng nói: „Nhân chi sơ, tính bản thiện.“ (Con người từ khi sinh ra vốn lương thiện.) Nếu từ trong gia đình, vợ chồng tôn trọng yêu thương nhau, thì tình yêu thương này sẽ lan tỏa đến con cháu và mọi người chung quanh; tôn trọng nhau là sống khiêm nhường, vì mọi người đứng trước mặt và chung quanh ta cũng được Thiên Chúa tạo dựng nên. 

Thiên Chúa đã sai ngôn sứ Giôel nói cho con người biết cách ăn chay mà Thiên Chúa muốn: "Bấy giờ Chúa phán: Các ngươi hãy thật lòng trở về với Ta trong chay tịnh, nước mắt và than van. Hãy xé tâm hồn, chớ đừng xé áo các ngươi. Hãy trở về với Chúa là Thiên Chúa các ngươi, vì Người nhân lành và từ bi, nhẫn nại, giầu lòng thương xót và biết hối tiếc về tai họa." (Giôel 2,12-13) 

Ngày nay, Giáo Hội cũng mời gọi mọi người ăn chay theo cách Chúa đã dạy, để dọn mình và hướng tâm hồn về „Mầu Nhiệm Tình Yêu“. Mầu Nhiệm Chúa Giêsu hiến tế chính thân mình để cứu chuộc nhân loại. 

40 ngày Mùa Chay được bắt đầu từ „Thứ Tư Lễ Tro“ và kết thúc vào chiều thứ Bảy Tuần Thánh trước Lễ Vọng Phục Sinh. Trong thời gian này tổng cộng là 46 ngày, trong đó có 6 ngày Chúa nhật. Ngày Chúa nhật không buộc ăn chay mà phải ăn mừng, vì là ngày Thứ Nhất trong tuần, mỗi ngày Chúa nhật là ngày mừng Chúa Giêsu Kitô phục sinh. 

Lạy Chúa Giêsu! Xin cho con thấu hiểu từ sâu thẳm trong linh hồn con, là Chúa đã gánh lấy tội lỗi của con và của cả nhân loại, để rồi chịu chết vì con trên thập giá. Thập giá đau khổ bởi tội lỗi đã được Chúa biến đổi thành Thánh Giá cứu độ. 

Lạy Chúa Giêsu! Con đã được Chúa thương rửa bằng Máu và Nước từ trong Trái Tim Chúa, xin cứu lấy linh hồn con trong giờ sau hết, giờ mà thân xác con đi về cùng tro bụi. Amen.

Lễ Tro 2025 

Giuse Bùi Văn Toàn, FD (Familia Dominus - Gia đình con cái của Chúa)