Thánh chỉ là mệnh lệnh của Đức Chúa | Giuse Bùi Văn Toàn, FD

Thánh chỉ là mệnh lệnh của Đức Chúa | Giuse Bùi Văn Toàn, FD

Thánh chỉ là mệnh lệnh của Đức Chúa

Giuse Bùi Văn Toàn, FD

Hôm nay Chúa nhật hai mươi hai ( XXII ) Mùa thường niên, Giáo hội cho chúng ta nghe những lời Kinh Thánh liên quan đến „Thánh chỉ là mệnh lệnh của Đức Chúa“. Bài đọc thứ nhất, sách Đệ nhị luật ghi lại việc Tiên tri Môsê được Thiên Chúa gọi và tuyển dụng trong sứ vụ thủ lãnh dẫn dắt con cái Israel về miền đất hứa. Ông Môsê truyền cho con cái Israel rằng: 

"Giờ đây, hỡi Ít-ra-en, hãy nghe những thánh chỉ và quyết định tôi dạy cho anh em, để anh em đem ra thực hành. Như vậy anh em sẽ được sống và sẽ được vào chiếm hữu miền đất mà ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa của cha ông anh em, ban cho anh em. Anh em đừng thêm gì vào lời tôi truyền cho anh em, cũng đừng bớt gì, nhưng phải giữ những mệnh lệnh của ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa chúng ta, mà tôi truyền cho anh em. 

Anh em phải giữ và đem ra thực hành, vì nhờ đó anh em sẽ được các dân coi là khôn ngoan và thông minh. Khi được nghe tất cả những thánh chỉ đó, họ sẽ nói: “Chỉ có dân tộc vĩ đại này mới là một dân khôn ngoan và thông minh!” Phải, có dân tộc vĩ đại nào được thần minh ở gần, như ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa chúng ta, ở gần chúng ta, mỗi khi chúng ta kêu cầu Người? Có dân tộc vĩ đại nào được những thánh chỉ và quyết định công minh, như tất cả Lề Luật mà hôm nay tôi đưa ra trước mặt anh em?" (Đnl 4,1-2.6-8) 

Đọc bài đọc 1, tôi chợt nhớ đến thời còn là học sinh, khi học môn lịch sử, người xưa cũng hay dùng từ "thánh chỉ" để nói về mệnh lệnh của vua ban xuống cho toàn dân hay cho một ai đó trong đất nước của ngài. Người đưa hay truyền thánh chỉ thường là một vị quan cận thần của vua. Khi vị quan truyền thánh chỉ, thì người nhận phải quỳ xuống để tiếp thánh chỉ, rồi vị quan đó cắt nghĩa ý của vua muốn truyền bảo điều gì. Nếu người nhận không hiểu ý của „thánh chỉ“ mà làm sai ý vua, thì vị quan ấy phải chịu trách nhiệm vì đã không giảng giải ý nghĩa của „thánh chỉ“.

Ông Môsê được Thiên Chúa tuyển chọn để dẫn dắt con cháu của các tổ phụ Abraham, Isaác, Giacóp ra khỏi ách nô lệ của vua Pharao và của người Ai Cập. Ông là tôi trung của Thiên Chúa, ông đón nhận những thánh chỉ từ nơi Thiên Chúa và truyền lại cho con cái Israel, ông không chỉ đọc những lời thánh chỉ cho Dân Chúa nghe, mà còn dạy dỗ, cắt nghĩa cho họ hiểu biết, để họ có thể đem ra thực hành trong đời sống. 

Tiên tri Môsê còn căn dặn dân rằng: "Anh em đừng thêm gì vào lời tôi truyền cho anh em, cũng đừng bớt gì, nhưng phải giữ những mệnh lệnh của ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa chúng ta, mà tôi truyền cho anh em." (Đnl 4,2) 

Cũng như ông Môsê ngày xưa, ngày nay, sau khi Linh mục công bố Lời Chúa (Thánh Chỉ) trong Thánh lễ, các ngài cũng cắt nghĩa, giảng giải cặn kẽ cho giáo dân hiểu biết để đem ra thực hành trong đời sống. Có Lời Chúa ở trong tâm trí, người ta sẽ sống và ứng xử ôn hòa, khôn ngoan, yêu thương và được người người coi là thông minh. 

Trong bài Tin Mừng hôm nay, Thánh Mác-cô ghi lại việc Chúa Giêsu khiển trách lối sống của những người Pha-ri-sêu và các kinh sư cũng như những người đạo đức giả: 

Khi ấy, có những người Pha-ri-sêu và một số kinh sư tụ họp quanh Đức Giê-su. Họ là những người từ Giê-ru-sa-lem đến. Họ thấy vài môn đệ của Người dùng bữa mà tay còn ô uế, nghĩa là chưa rửa. Thật vậy, người Pha-ri-sêu cũng như mọi người Do-thái đều nắm giữ truyền thống của tiền nhân: họ không ăn gì, khi chưa rửa tay cẩn thận; thức gì mua ngoài chợ về, cũng phải rảy nước đã rồi mới ăn; họ còn giữ nhiều tập tục khác nữa như rửa chén bát, bình lọ và các đồ đồng. Vậy, người Pha-ri-sêu và kinh sư hỏi Đức Giê-su: “Sao các môn đệ của ông không theo truyền thống của tiền nhân, cứ để tay ô uế mà dùng bữa?” Người trả lời họ: “Ngôn sứ I-sai-a thật đã nói tiên tri rất đúng về các ông là những kẻ đạo đức giả, khi viết rằng: Dân này tôn kính Ta bằng môi bằng miệng, còn lòng chúng thì lại xa Ta. Chúng có thờ phượng Ta thì cũng vô ích, vì giáo lý chúng giảng dạy chỉ là giới luật phàm nhân. Các ông gạt bỏ điều răn của Thiên Chúa, mà duy trì truyền thống của người phàm.” Sau đó, Đức Giê-su lại gọi đám đông tới mà bảo: “Xin mọi người nghe tôi nói đây, và hiểu cho rõ: Không có cái gì từ bên ngoài vào trong con người lại có thể làm cho con người ra ô uế được; nhưng chính cái từ con người xuất ra, là cái làm cho con người ra ô uế. “Vì từ bên trong, từ lòng người, phát xuất những ý định xấu: tà dâm, trộm cắp, giết người, ngoại tình, tham lam, độc ác, xảo trá, trác táng, ganh tỵ, phỉ báng, kiêu ngạo, ngông cuồng. Tất cả những điều xấu xa đó, đều từ bên trong xuất ra, và làm cho con người ra ô uế.” (Mc 7,1-8a.14-15.21-23) 

Trong Cựu ước, bộ Luật có 613 khoản, những khoản luật đó là những điều khoản thành văn được ghi trong sách Torah (cũng được gọi là luật Môsê), còn áp dụng trong thực hành người ta còn thêm vào những lời cắt nghĩa mà người thời đó gọi là truyền thống. 

Chúa Giêsu nói: “Các ông thật khéo coi thường điều răn của Thiên Chúa để nắm giữ truyền thống của các ông. Quả thế, ông Mô-sê đã dạy rằng: Ngươi hãy thờ cha kính mẹ và kẻ nào nguyền rủa cha mẹ, thì phải bị xử tử! Còn các ông, các ông lại bảo: ‘Người nào nói với cha với mẹ rằng: những gì con có để giúp cha mẹ đều là co-ban nghĩa là lễ phẩm đã dâng cho Chúa’ rồi, và các ông không để cho người ấy làm gì để giúp cha mẹ nữa. Thế là các ông lấy truyền thống các ông đã truyền lại cho nhau mà huỷ bỏ lời Thiên Chúa. 

Mười điều răn mà Thiên Chúa ban cho dân của Người như là "kim chỉ nam" để dẫn đường, chỉ lối, hầu giúp con người sống hài hòa với thiên nhiên, biết kính thờ Thiên Chúa và yêu mến tha nhân. Ba điều răn đầu Thiên Chúa dạy chúng ta kính thờ NGÀI cho xứng đáng, ngay sau đó là điều răn thứ tư Thiên Chúa dạy con người phải hiếu thảo với cha mẹ của mình, vậy mà các kinh sư và luật sĩ đã cắt nghĩa lệch lạc đi. 

Chúa Giêsu nói: “Anh em đừng tưởng Thầy đến để bãi bỏ Luật Mô-sê hoặc lời các ngôn sứ. Thầy đến không phải là để bãi bỏ, nhưng là để kiện toàn.“ (Mt 5,17). Chúa Giêsu tóm gọn điều răn mà Thiên Chúa truyền cho con cái Israel nói riêng và cho toàn thể nhân loại nói chung: “Điều răn đứng đầu là: Nghe đây, hỡi Ít-ra-en, Đức Chúa, Thiên Chúa chúng ta, là Đức Chúa duy nhất. Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn, hết trí khôn và hết sức lực ngươi. Điều răn thứ hai là: Ngươi phải yêu người thân cận như chính mình. Chẳng có điều răn nào khác lớn hơn các điều răn đó.” (Mc 12,29-31) 

Chúa Giêsu khiển trách những người có lối sống giả hình, họ đọc kinh nhiều ra vẻ tôn thờ Thiên Chúa để được khen ngợi, họ làm việc từ thiện để được người đời vinh danh, nhưng thực ra họ làm để trục lợi cho bản thân, cho chức quyền của họ. Yêu người thân cận, trước hết là giữa vợ chồng con cái, nếu trong gia đình không hòa thuận, thì chẳng có thể yêu thương và tôn trọng người chung quanh được. Kinh Thánh nói rất rõ về những người này: 

„Nếu ai nói: “Tôi yêu mến Thiên Chúa” mà lại ghét anh em mình, người ấy là kẻ nói dối; vì ai không yêu thương người anh em mà họ trông thấy, thì không thể yêu mến Thiên Chúa mà họ không trông thấy.“ (1 Ga 4,20) 

Lạy Chúa Giêsu! Lời Chúa là Lời hằng sống. Xin Chúa ban Lời của Chúa cho chúng con, để nhờ Lời Chúa chúng con sống trong yêu thương, ôn hòa và ứng xử yêu thương với anh chị em. Xin Chúa thánh hóa và mở lòng trí cho chúng con, để chúng con thấm nhuần Lời Chúa mà đem ra thực hành trong đời sống, hầu xứng đáng là con cái trong đại gia đình của Chúa. Amen

Giuse Bùi Văn Toàn, FD (Familia Dominus - Gia đình con cái của Chúa)