Chúa nhân từ | Lễ an táng cha Tường

Chúa nhân từ | Lễ an táng cha Tường

Chúa nhân từ | Lễ an táng cha Tường

(Đức Giám mục Vĩnh Long đã nhờ một linh mục đang ở Đại Chủng Viện Cần Thơ đến ban bí tích xức dầu cho Cha Pr. Nguyễn văn Tường. Trong nghi thức xức dầu có sẵn công thức giải vạ cho người lâm tử.)

Tôi đã biết tin Cha Phê-rô Nguyễn Văn Tường mất từ ngày 2/11/2023, nhưng tôi không có lý do gì để viết thêm về scandal của cha Tường, bởi vì chuyện cần viết tôi đã viết hết trong bài “Đọc Kinh Thánh”, post gần đây (ai chưa đọc thì dùng hai hashtags này để đọc: #dockinhthanh, #chatuongbivatuyetthong). 

Trọng tâm của bài viết đó có hai phần rõ ràng,

 

Một, cách đọc, hiểu, giảng giải Kinh Thánh. 

Hai, lý do vì sao cha Tường bị Vạ Tuyệt Thông (dứt phép thông công). 

Ngoài ra, tôi không viết chi tiết những chuyện khác, thí dụ như việc ngài khích động giáo dân chống giáo quyền như thế nào, cái clip ngài ca ngợi kẻ giết người hàng loạt, chuyện chữa bịnh ung thư cho dân có hiệu quả hay không, có bao nhiêu người thương mến ủng hộ ngài,.... Những thứ đó không phải là yếu tố cần và đủ để bị Vạ. Nền tảng của Kinh Thánh, giáo huấn của Giáo Hội, mới là yếu tố cần và đủ. Nhưng hôm nay có mấy người bạn inbox hỏi: Tại sao cha Tường bị vạ Tuyệt Thông mà vẫn được cử hành các nghi thức an táng với đủ mọi nghi lễ của một tín hữu bình thường, thậm chí còn rất “hoành tráng” nữa? Như vậy đúng hay sai? 

Có hai vấn đề cần mổ xẻ ở câu hỏi này. 

Thứ nhứt là về Giáo Luật của Hội Thánh Công giáo,

Thứ hai là LÒNG NHÂN TỪ của Chúa. 

Phần thứ hai là trọng tâm bài viết, nhưng cũng phải nói qua về giáo luật một chút cho có đầu có đuôi, thì người đọc sẽ dễ hiểu hơn. 

1. Giáo Luật và việc giải Vạ Tuyệt Thông

Mười Lúa không có bằng cấp nào về Triết học, Thần học, Thánh kinh, hay Giáo luật gì cả. Những điều tôi biết là kiến thức từ việc học giáo lý, đọc sách, tài liệu trên mạng, hay từ các vị LM uyên thâm về vấn đề này. Cho nên khi viết về bất cứ chuyện gì trong các lãnh vực này, chỗ nào tôi không “chắc ăn”, đều đi “cầu thầy”. Dù vậy, nếu có chỗ nào không trúng, hay không chính xác, xin các đấng mách bảo dùm. Ngay trên trang FB này, hay inbox gì cũng xin đa ta.

Vạ Tuyệt Thông là gì? Đã viết, nhưng xin lập lại: Vạ tuyệt thông, hay dứt phép thông công, là một hình phạt nặng nhứt của Giáo hội Công giáo đối với những giáo sĩ và giáo dân phạm trọng tội. Một người bị vạ tuyệt thông thì về bản chất, người đó bị tách ra khỏi sự "hiệp thông" với những tín hữu khác trong Giáo hội. Còn về hình thức, là bị khai trừ khỏi Giáo hội. Nói cách khác, tuy cha Tường vẫn còn mang chức Thánh LM trên người (vì chức LM là vĩnh viễn), nhưng ngài mất hết năng quyền thi hành mục vụ của một LM, và mất luôn tư cách của một tín hữu. Nói cho dễ hiểu hơn một chút, theo kiểu VC, là ngài “mất quyền công dân”! Ngày nào ngài ăn năn sám hối, nhận lỗi lầm, chịu vâng lời Đấng Bản Quyền, cụ thể và trực tiếp là Giám Mục của ngài, thì mới được tha vạ. Và GH luôn sẵn chờ ngày đó. 

Nên nhớ, chức LM là chức Thánh, vĩnh viễn, cho dù LM có phạm tội gì đi nữa, chức LM vẫn y nguyên. Cho nên vẫn phài gọi là LM, là cha, chớ có gọi “ông Tường”! 

Vạ Tuyệt Thông có hai loại: Tuyệt Thông Tiền Kết và Tuyệt Thông Hậu Kết. 

a. Vạ Tuyệt Thông tiền kết: 

Tiền kết là khi đương sự phạm phải một trọng tội được qui định một cách rõ ràng, và khi đương sự phạm phải, thì tự nó đủ để thành sự, tự bị vạ, không nhứt thiết phải bị Giáo quyền công khai tuyên bố mới thành. Tuyên bố chẳng qua là một “thủ tục” với lý do cảnh báo đương sự để biết mình có tội mà sám hối, mà quay lại, đồng thời cũng công khai cho tất cả tín hữu biết về sự sai phạm để làm gương mà giữ mình. Trường hợp của cha Tường là một thí dụ: Ngài giảng dạy đi ngược lại giáo lý Công giáo, niềm tin CG, không theo qui định của GH (xin đọc bài trước), thì tự nó đã thành Vạ Tuyệt Thông cho ngài rồi. Nói trắng ra, khó nghe một chút, ngài là một kẻ lạc giáo vì giảng sai Tín Lý!

Theo bộ Giáo Luật hiện hành, hiện nay chỉ còn 7 tội vi phạm bị Vạ Tuyệt Thông tiền kết: 

Một, bội giáo, lạc giáo, ly giáo.  

Hai, ném bỏ Mình Thánh Chúa, hoặc giữ với mục đích phạm Thánh (vạ TT dành cho Toà Thánh); 

Ba, Kẻ hành hung Đức Giáo Hoàng (vạ TT dành cho Toà Thánh); 

Bốn, Những ai tham gia vào việc phá thai (không riêng gì bà mẹ), và việc phá thai có kết quả (thai nhi chết); 

Năm. Tư tế hành động ngược lại các qui định ở điều 977: khi xá giải cho đồng loã về tội dâm dục, phạm Điều Răn Thứ Sáu, trừ khi nguy tử (vạ TT dành cho Toà Thánh); 

Sáu, LM giải tội vi phạm trực tiếp Ấn Bí Tích, tức là tiết lộ bí mật toà giải tội theo điều 983: Tiết lộ tội do hối nhân xưng với bất cứ ai, trong bất cứ trường hợp nào (vạ TT dành cho Toà Thánh); 

Bảy, Giám Mục nào không có Uỷ Nhiệm Thư Giáo Hoàng mà phong chức Giám Mục cho người khác và cả người được tấn phong (vạ TT dành cho Toà Thánh). 

Trong 7 vạ TT tiền kết ở trên, thì chỉ có loại 1 và 4, tức là lạc giáo và phá thai, có thể được giải do GM Giáo Phận hay những LM được GM ấy chỉ định. Còn lại 5 loại kia, thì chỉ có Toà Thánh mới có thẩm quyền tha giải. Cha Tường rơi vào trường hợp 1. 

Tuy nhiên cũng có ngoại lệ dựa theo điều 976: lúc nguy tử thì bất cứ LM nào cũng có quyền giải vạ Tuyệt Thông cho đương sự. Trích Giáo Luật điều 976 như sau: “Bất cứ tư tế nào, dù không có năng quyền giải tội, vẫn xá hết các tội và Vạ một cách hữu hiệu và hợp pháp cho mọi hối nhân lâm cơn nguy tử, cho dù lúc ấy có sự hiện diện của một LM được chuẩn nhận.” 

Đừng thắc mắc tại sao có mấy trăm LM của Giáo Phận Vĩnh Long, mấy trăm LM của Giáo Phận Cần Thơ (vì cha Tường nằm bịnh viện ở Cần Thơ), lại không có một LM nào đến giải vạ cho cha Tường, mà phải có một cha từ Mỹ về làm việc đó? Tui không biết lý do! 

b. Vạ Tuyệt thông hậu kết:

Vạ TT hậu kết được ấn định cho một số tội. Sau khi phạm, đương sự chưa lập tức bị Vạ. Đương sự chỉ bị Vạ sau khi Giáo Hội ra công bố. 

Để kết luận cho phần nầy: 

Xét về Giáo Luật, về luật đạo, về phần đời, cha Tường trước khi chết đã được giải vạ, có nghĩa là ngài được GH công nhận là một tín hữu bình thường. Do đó, đương nhiên được phép cử hành mọi nghi thức an táng như một tín hữu bình thường, kể cả được mặc lễ phục của LM khi tẩm liệm, vì ngài vẫn là LM. Ai thương, ai ghét gì cũng phải công nhận việc này, vì đó là Giáo Luật của Giáo Hội. Hãy tiếp tục cầu nguyện cho ngài, và trân trọng đưa tiễn ngài đến nơi an nghỉ cuối cùng. 

2. Lòng nhân từ của Chúa

Quanh việc cha Tường mất, và lễ an táng của ngài, còn khá nhiều câu hỏi được đặt ra: 

a. Câu hỏi thứ nhứt: Nếu không có cha Toi Phang (không bỏ dấu nên không biết tên Việt), từ Mỹ về giải vạ, và không có cha nào ở VN đứng ra làm việc đó, vậy cha Tường có rổi linh hồn hay mất linh hồn vì chết trong lúc đang mang vạ Tuyệt Thông? 

Xin chớ có vội kết luận rằng vì chết trong tình trạng bị Vạ mà mất linh hồn. Nên nhớ, Vạ Tuyệt Thông dựa theo Giáo Luật, nó là Nhân Luật, tức là luật do con người, cụ thể là Giáo Hội đặt ra, chớ không phải là Thiên Luật, do chính Chúa đặt ra. Cho nên vạ Tuyệt Thông không ảnh hưởng đến mối liên hệ giữa cá nhân người bị Vạ với Thiên Chúa. Được tha hay không là coi cha Tường có ăn năn tội (cách trọn hay cách không trọn) trong lúc hấp hối, được rỗi linh hồn hay không là do lòng thống hối của đương sự và lòng nhân từ của Chúa, chớ không phải do người phàm mình phán đoán. Ngài có ăn năn tội hay không, chúng không biết, chỉ ngài biết và Chúa biết. Nói một cách bình dân, nôm na: đó là “chuyện” giữa Chúa và cha Tường, chúng ta chớ có xía vào! 

b. Câu hỏi thứ hai là: 

Lúc cha Tường đang hôn mê, không còn ý thức, thì các Bí Tích sau cùng cho hối tử như Xưng Tội, Rước Mình Thánh Chúa, Xức Dầu, và việc giải vạ Tuyệt Thông cho cha Tường có thành sự hay không? 

Xin thưa là thành hết. Chắc chắn thành. Giáo luật cho phép bất cứ LM nào cũng có năng quyền để thực hiện những điều đó, là có lý do. 

Ta giả dụ: cha Tường trong lúc hấp hối, ở một tít tắc nào đó, ngài tỉnh và đã giục lòng ăn ăn tội với Chúa, và được tha tội, mà GH nhứt định buộc tội, thì sao? Nói lại, cha Tường có tỉnh giây lát nào, có ăn năn hay không, chúng ta không biết. Nếu có thì chắc chắn 100% được Chúa tha. Nếu Chúa tha, mà GH không tha, không cho cử hành mọi Bí Tích, thì đó là cách áp dụng luật một cách cứng ngắc theo nguyên tắc “luật vị luật”. Luật pháp của con người ngoài đời còn có du di, còn có ân giảm, theo tiêu chuẩn “luật vị nhân sinh”, tức là luật đặt ra vì con người, vì ích lợi cho con người, chớ không thuần tuý chỉ để trừng phạt, thì GH đâu có ra luật hẹp hòi hơn luật đời thường. Tôi suy nghĩ và giải thích vậy, có hợp lý hay không? Tóm lại, khi nào tim chưa ngừng đập, thì thành sự hết. 

c. Câu hỏi thứ ba: Giả dụ cha Tường được Chúa cho bình phục, mà sau đó ngài vẫn cố chấp, nhứt định không ăn năn hối cải, vẫn tiếp tục rao giảng những điều sai trái, thì Vạ Tuyệt Thông được giải kia có còn hiệu lực nữa hay không? Chắc chắn không! Điều kiện quan trọng để được tha tội ai có học giáo lý đều biết: Ăn năn tội, xưng tội, dốc lòng chừa, và làm việc đền tội. Không nhận tội, không ăn năn, không dốc lòng chừa tội, thì làm sao được tha? Trong trường hợp như vậy, có thể Giáo quyền sẽ phải ra Vạ Tuyệt Thông mới cha Tường một lần nữa. Từ đầu đến giờ nói miên man về Luật nhiều quá. 

Bây giờ tôi muốn viết về LÒNG NHÂN TỪ CỦA CHÚA 

+ Thánh cả Phê-rô là một đồ đệ được Chúa tin cậy nhứt, giao cho trách nhiệm chăn dắt Giáo Hội, là vị Giáo Hoàng tiên khởi. Phê-rô cũng thương Thầy hết mức, đến nỗi khi nghe Chúa hỏi đến lần thứ ba “Ngươi có yêu mến Ta không”, thì nghĩ Thày không tin mình nên tỏ ra có phần khó chịu mà “nói lẫy” với Thày rằng: “Thày biết rõ con yêu mến Thày!”. Ý nói rằng đã biết mà hỏng tin, cứ hỏi hoài! Vậy mà chỉ vài giờ sau, đã lem lẻm chối Thầy đến 3 lần! Dĩ nhiên Phê-rô sau đó hối hận và đem sinh mạng của mình ra để chứng minh tình yêu dành cho Thày, và chết với đàn chiên Chúa giao cho mình. Thử hỏi, nếu Chúa không nhân từ, có phải Ngài đã “bẻ cổ” tên đồ đệ đã chối mình ngay từ lần đầu không! 

+ Đọc dụ ngôn “Đứa con hoang đàng”, ta thấy rõ hơn sự mạc khải về tình yêu và lòng nhân từ của Chúa. Một người cha trần tục, còn giang tay đón một thằng con hoang đàng chi địa, sau khi được cha chia gia tài theo yêu cầu của nó, rồi ôm hết đi ăn chơi trác táng. Khi nó biết lỗi, hối lỗi, quay về, xin sự tha thứ, thì người cha giang tay đón, choàng áo đẹp, giết trâu bò béo nhứt để ăn mừng thằng con trờ về, với ý nghĩ: Con tôi tưởng đã chết nhưng nay nó còn sống và trở về! Chúa nhân từ hơn một người cha tầm thường ngàn lần, thì làm sao mà không tha cho con cái của Ngài khi nó sai phạm và ăn năn? (Phúc Âm thánh Lu-ca 5:11-32). 

+ Ngày xưa, học giáo lý, cứ nghe bà phước đem hoả ngục ra hù để mình sợ mà giữ đạo. Thậm chí các LM cũng không thấy giảng về lòng nhân từ vô biên của Chúa nhiều. Giữ đạo vì sợ hoả ngục là chủ yếu. Lớn lên, đọc Kinh Thánh, cụ thể là Tin Mừng/Phúc Âm, ngẫm lời giảng của chính Chúa, mới nhận ra một điều: Chúa của mình vô cùng nhân hậu, đáng yêu vô cùng, vì Ngài không phải là một vị Thần linh lúc nào cũng cầm roi chờ thần dân sai phạm là quất! Lúc đó, tui cầu nguyện với Ngài không phải là những lời kinh theo công thức, mà là một cuộc tâm sự giữa “hai cha con” với nhau. Tôi thấy Ngài gần mình hơn và mình cũng gần với Ngài hơn. Những lúc khô khan nguội lạnh hay gặp những chuyện phiền muộn, vô nhà thờ, tôi chỉ ngước nhìn ảnh chuộc tội và nói với cha mình một câu duy nhứt: “Chúa ơi! Con đã đến và quỳ đây nè!” Vậy thôi. Cứ để Ngài an ủi vỗ về, thêm sức cho mình. 

+ Ai lần chuỗi Mân Côi, đọc kinh Kính Mừng làu làu, thì thử đọc lại câu cuối coi: “Thánh Maria Đức Mẹ Chúa Trời cầu cho chúng con là kẻ có tội khi này và trong giờ lâm tử. Amen”. Cha Tường trong đời đã lần chuỗi, đã cầu nguyện với Mẹ bao nhiêu trăm, ngàn, lần? Tôi tin là “trong giờ lâm tử”, Mẹ đã sai cha Toi Phang đến bên giường bịnh để chuẩn bị cho cha Tường đủ hành trang cho một chuyến đi chót. Với tôi đó là một phép lạ chớ không phải một sự ngẫu nhiên! 

Kết luận bằng đôi điều suy tư rồi ngừng: 

Với lòng nhân từ vô biên của Chúa, chúng ta chớ có nghĩ, hay nói rằng cha Tường chết sa hoả ngục. Đó là nói càn, bởi vì chúng ta không thể nào biết được “chuyện” giữa Chúa và cha Tường trong giờ lâm tử của cha. 

Chúng giữ đạo không vì sợ hoả ngục, mà vì kính yêu Chúa như người cha Nhân từ, là Điều Răn Thứ Nhứt, quan trọng nhứt trong tất cả mọi Điều Răn. Cho nên cha Tường hay bất cứ một giáo sĩ nào dù có sai lầm, có làm gương xấu, có phạm tội tày trời đi nữa, thì đó là “chuyện” giữa họ và Chúa, không mắt mớ gì đến chuỵện giữ đạo của mình cả. Hãy cầu nguyện cho họ, vì họ cũng là người, cũng có sai phạm. 

Lòng nhân từ của Chúa vượt xa lòng nhân của loài người. Nói vậy để chúng ta đừng bao giờ ngã lòng trông cậy mà buông tay mình ra khỏi tay của Chúa, cho dù chúng ta đang trong tình trạng tội lỗi, nguội lạnh nhứt. Amen. 

Peter C. Tran