Tiểu chủng viện Làng Sông - Tỉnh Bình Định - GP Qui Nhơn
Tiểu chủng viện Làng Sông
Tỉnh Bình Định - GP Qui Nhơn
Tiểu chủng viện Làng Sông tọa lạc tại thôn Quảng Vân, xã Phước Thuận, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định. Từ trung tâm TP Quy Nhơn đến đây ước chừng 15 km.
Theo LM Gioan Võ Đình Đệ, Tiểu chủng viện Làng Sông được Đức Cha Cuénot Thể thành lập sau Công Nghị Giáo Phận Đàng Trong (Công nghị này nhóm họp tháng 8/1841), và thời điểm năm 1850, Chủng Viện Làng Sông và Mương Lở đã có 60 chủng sinh. Các chủng viện sinh hoạt ổn định đến 1859 thì triều đình có sắc dụ cấm đạo. Đến năm 1861 cha Phaolô Châu – là người phụ trách chủng viện – bị bắt và xử trảm tháng 5/1862. Từ đó chủng viện ngưng hoạt động. Đến năm 1864, thời Cha Eugène Charbonnier Trí, chủng viện mới hoạt động lại. Như vậy có thể kết luận rằng tiểu chủng viện Làng Sông được thành lập sau tháng 8/1841 ít lâu, sau đó ngưng hoạt động từ 1862, đến 1864 hoạt động trở lại.
 |
Năm 1925, Đức cha Damien Grangeon Mẫn cho xây lại Chủng viện Làng Sông theo thiết kế của cha Dorgeville, thầy Hòa (thầy giảng) giám sát thi công. Công trình được khánh thành vào ngày 21/09/1927 và tồn tại cho đến ngày hôm nay.
Tại Làng Sông, không chỉ có Tiểu chủng viện mà còn có cả một quần thể giáo phủ của giáo phận Đông Đàng Trong, đặc biệt có một nhà in do Đức Cha Eugène Charbonnier Trí thành lập. Nhà in nầy đã bị Văn Thân đốt phá năm 1885. Năm 1904, nhà in Làng Sông được Đức cha Damien Grangeon Mẫn cho tái thiết, giao cho cha Paul Maheu làm giám đốc. Cha Paul Maheu học nghề in tại Hong Kong, thông thạo về kỹ thuật in ấn. Riêng trong năm 1922, dưới sự điều hành của cha Maheu, nhà in Làng Sông đã in 18.000 tờ báo định kỳ, 1.000 bản sách các loại, 32.000 ấn phẩm khác, riêng bán nguyệt san Lời Thăm được 1.500 bản, phát hành cả Đông Dương, tổng cộng ấn phẩm của nhà in Làng Sông (Qui Nhơn) trong năm lên đến 63.185 ấn phẩm với 3.407.000 trang in. Đây còn gọi là nhà in Đông Đàng Trong, một trong 3 nhà in lớn nhất thời bấy giờ (cùng với nhà in Đàng Ngoài và Tây Đàng Trong). Nhà in Làng Sông hoạt động cho đến khoảng năm 1936, được dời về Qui Nhơn.
(Hình chụp năm 2017.
Bài viết theo Phạm Hoài Nhân)
COMMENTS