Nguyễn Nguyệt | Sự hữu dụng của các nguyên tắc xã hội trong khi thi hành sứ vụ

Nguyễn Nguyệt | Sự hữu dụng của các nguyên tắc xã hội trong khi thi hành sứ vụ

Nguyễn Nguyệt 

Sự hữu dụng của các nguyên tắc xã hội trong khi thi hành sứ vụ 

Theo Giáo Huấn Xã Hội của Giáo Hội Công Giáo, có 5 nguyên tắc cần biết để áp dụng khi thi hành sứ vụ, đó là: 

+ Nguyên tắc Nhân vị 

+ Nguyên tắc Công ích 

+ Nguyên tắc Bổ trợ 

+ Nguyên tắc Liên đới và 

+ Ưu tiên chọn lựa người nghèo. 

Có thể nói rằng, mọi nguyên tắc đều có mặt tích cực và nhất là khi ta biết áp dụng trong khi thi hành sứ vụ, ở đây người viết xin nói về cách áp dụng nguyên tắc nhân vị, vì nhân vị bao trùm toàn bộ đời sống con người. 

Bởi vì, con người là hình ảnh sống động của Thiên Chúa, được sáng tạo và được cứu độ nên mang một phẩm giá rất cao trọng trong vũ trụ, trước mặt Thiên Chúa và trước mặt nhau. Mọi biểu hiện của xã hội phải luôn quy hướng về con người. Tất cả phải vì và phục vụ con người. Vì thế, không thể dung túng hay thừa nhận một thể chế xã hội hay bất cứ điều gì tạo nên sự bất công hoặc chà đạp phẩm giá con người. 

Cái nghịch lý của xã hội hôm nay là, người người ra sức hô hào bảo vệ các loài động vật, thế nhưng lại đối xử với con người còn kém hơn cả đối xử với động vật. Nào là nạn phá thai, trợ tử, nhân bản vô tính, buôn bán nô lệ và trẻ em... Những việc làm đó có thực sự tôn trọng phẩm giá và tôn trọng sự sống, nhân vị của con người hay không? Tự mỗi người có những lời phản tỉnh cho chính mình! Thật vậy, mỗi người là một cá thể riêng biệt, độc đáo và duy nhất. Một khi xâm phạm đến quyền của con người là chúng ta đang tạo nên những bất công của xã hội, “góp phần” đưa đạo đức xã hội đi xuống và đánh mất đi chính phẩm giá làm người của mình cũng như của người khác. 

Trong sứ điệp nhân ngày Người Di dân và Tị nạn năm 2021, ĐTC Phanxicô mời gọi “Giáo hội ra đi đến các đường phố, các vùng ngoại biên của cuộc sống để chữa lành các vết thương và tìm kiếm người lạc lối, không thành kiến hay sợ hãi, không chiêu dụ tín đồ, nhưng sẵn sàng mở rộng căn lều của mình để đón nhận mọi người, trong đó có nhiều người di dân và tị nạn, người tản cư và nạn nhân của nạn buôn người”. 

Với sứ vụ của một người Kitô hữu, việc tôn trọng nhân vị là điều cần đặt lên hàng đầu. Vì mỗi người là những sứ giả được sai đi để đem Lời Chúa đến cho mọi người. Mà “Lời” ấy là lời của bình an, yêu thương và san sẻ như lời của thánh Phaolô nhắc tín hữu cộng đoàn Êphêsô: “Chỉ có một thân thể, một Thần Khí, cũng như anh em đã được kêu gọi để chia sẻ cùng một niềm hy vọng. Chỉ có một Chúa, một niềm tin, một phép rửa.” (Ep 4:4-5) 

Vì thế, người tu sĩ dấn thân trong thế giới hôm nay, để có thể sống chứng nhân trước hết phải gắn bó thiết thân với Chúa, cảm nhận được tình thương của Ngài rồi mới có thể trao ban tình yêu ấy đến cho tha nhân bằng cách tận tụy và hết lòng trong mọi việc và sắp đặt chúng theo Thánh ý Chúa. Nhận biết các giá trị, phẩm giá con người, có như thế thì mọi hành động, kế hoạch của mình sẽ hướng tới công ích, việc tương trợ lẫn nhau trong cuộc sống và hơn nữa là tình liên đới, không để ai bị lãng quên, loại trừ vì tất cả đều được Thiên Chúa yêu thương. Sự hữu dụng của nguyên tắc này là, nó chi phối mọi hoạt động của con người, là mục tiêu của mọi hành động vì ta sống cùng sống với tha nhân chứ không sống một mình. 

Khi trung thành bước đi trong ánh sáng Tin Mừng, chúng ta sẽ góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng một xã hội tốt đẹp trong tinh thần hiệp nhất yêu thương như mệnh lệnh của Chúa Giêsu trước khi về trời*. Đức Thánh Giáo Hoàng John Paul II trong thông điệp Bách Chu Niên** mời gọi, tôi phải không ngừng nỗ lực đem Chúa đến cho mọi người bằng đời sống chứng tá của mình. Đặc biệt hơn, Hội Dòng có những phương thế thích hợp để đến với các anh em đồng bào dân tộc thiếu số, những vùng đất mà chúng ta vẫn thường gọi là “vùng trắng” để đem lại hy vọng mới, bằng lối sống nhất quán giữa lời nói và hành động. Tất cả là hoa quả của việc chính tự thân mỗi người phải đào luyện, tu dưỡng, có được lòng yêu thương bao dung biết sống vì người khác, có lương tâm trong sạch, trung thực và luôn sẵn lòng hy sinh phục vụ vì ích lợi chung, đặc biệt là can đảm đấu tranh cho những bất công xâm phạm đến quyền sống, quyền tự do của con người. 

Là một tu sĩ, thiết nghĩ những sứ điệp của Giáo Huấn càng trở nên gần gũi và ý nghĩa thiết thực cho sứ vụ của tôi. Tôi đã có những trải nghiệm khi phục vụ tại Giáo phận Lạng Sơn – Cao Bằng và tại Giáo Phận Đà Lạt, Lâm Đồng. Tôi cảm nhận được rằng, khi mình biết mở rộng con tim, biết nghĩ và hướng về người khác, thì chính tôi sẽ có những phương cách để gặp gỡ mọi người, đồng thời tôi cũng nhận lãnh được nhiều điều từ họ. Chỉ cần bản thân sống chân thành, tôn trọng và có khả năng lắng nghe, đồng cảm với những nỗi khó khăn họ đang gặp, thế là đủ. 

TÀI LIỆU THAM KHẢO 

1. Lê Quốc Thăng. Bản Chất Và Tầm Quan Trọng Của Giáo huấn xã hội Công Giáo. NXB Sài Gòn. NXB 2014 

2. Hội đồng Giám mục Việt Nam. Tóm lược học thuyết xã hội của Giáo hội Công giáo. (Nguyên tác: Compendium of the Social Doctrine of the Church, Libereria Editrice Vaticana, 2004). Bản Việt Nam: NXB Tôn giáo. NXB 2007 

3. Sách Giáo lý Giáo hội Công giáo. NXB Tôn giáo. NXB 2018 

4. Thông điệp Mater et Magistra: AAS 53 (1961), 417 của ĐTC Gioan XXIII ngày 15/05/1961 

5. Nguyễn Thái Hợp, OP. Một cái nhìn về Giáo huấn xã hội Công giáo. NXB Phương Đông. NXB 2010 

6. Thông điệp Bách Chu Niên (Centesimus Annus).Truy cập ngày 19/05/2021 tại http://catechesis.net. 

7. Sứ điệp Nhân ngày Người Di dân và Tị nạn 2021 của Đức Thánh Cha Phanxicô.  

* Mc 16:5-20 

** x. Centesimus Annus: “Đối với các Tu Hội hoạt động, Tôi đề nghị họ hãy lợi dụng rất nhiều cơ hội để làm việc bác ái, để loan truyền Phúc Âm, để thực hiện việc giáo dục Kitô giáo, thực hiện những nỗ lực về văn hóa Kitô giáo và thực hiện tình đoàn kết Kitô giáo với người nghèo khổ và những người bị kỳ thị, bỏ rơi và đàn áp”.