Góc Suy Gẫm - (Mt 14,1-12; thứ Bảy, tuần XVII Thường niên – nhớ thánh Ignatiô Loyôla

Góc Suy Gẫm - (Mt 14,1-12; thứ Bảy, tuần XVII Thường niên – nhớ thánh Ignatiô Loyôla

Góc Suy Gẫm - (Mt 14,1-12; thứ Bảy, tuần XVII Thường niên – nhớ thánh Ignatiô Loyôla 

Mùa dịch Covid-19

1. Chuyện chúng mình: 

Cô gái khoe tiêm vaccine bị phạt 12,5 triệu đồng APhương Anh, 27 tuổi, bị xử phạt 12,5 triệu đồng vì đăng tin lên mạng xã hội về việc tiêm vaccine Covid-19 của hãng Pfizer mà không cần đăng ký. Quyết định xử phạt hành chính với Phương Anh về hành vi thông tin sai sự thật trên trang thông tin điện tử cá nhân tạo lập trên mạng xã hội theo điểm a, khoản 3, điều 99 Nghị định 15/2020/NĐ-CP, được Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông ra ngày 29/7. 

Theo xác minh, cô gái này ở Hà Nội, nghề nghiệp kinh doanh tự do. Ngày 19/7, Phương Anh đăng tải lên Facebook cá nhân nội dung: "Tiêm vaccine Covid- 19 không cần đăng ký. Tối qua vừa đọc báo Hà Nội giãn cách thì ông ngoại gọi mai tiêm luôn, được tiêm vaccine Pfizer". Xác minh tại Bệnh viện Hữu Nghị, Thanh tra Bộ Y tế nhận thấy Phương Anh đưa tin sai sự thật. 

Tài liệu thu thập từ Bệnh viện Hữu Nghị cho thấy, cô gái này được người thân nhờ một bác sĩ đang công tác tại viện đăng ký tiêm vaccine từ ngày 12/7. Giám đốc Bệnh viện đã đồng ý giải quyết cho tiêm, nếu có dư liều vaccine. Theo Bộ Y tế, đây là việc nhằm giải quyết tình huống vào cuối mỗi buổi tiêm, trong trường hợp có người thuộc diện được mời đến tiêm nhưng không đến hoặc có người qua khám sàng lọc không đủ điều kiện sức khỏe để tiêm. Việc này nhằm tránh lãng phí vaccine. Ngày 19/7, cô này được viện thông báo đến tiêm. Thời điểm đó, Bệnh viện Hữu Nghị chỉ còn hai loại vaccine mới nhận là Pfizer và Moderna; vaccine Astra Zeneca đã hết từ trước đó. Việc tiêm vaccine nào cho người đến tiêm do Bệnh viện điều hành, không có sự ưu ái. Bệnh viện Hữu Nghị sau đó đã kỷ luật và điều chuyển công tác nhân viên y tế liên quan đến sự việc này. 

Phạm Dự 

3. Khuôn vàng thước ngọc (Mt 14,1-12; thứ Bảy, tuần XVII Thường niên – nhớ thánh Ignatiô Loyôla) 

Bất kỳ ai trong chúng ta cũng được Thiên Chúa ban cho một đặc ân cao quý là có quyền tự do lựa chọn. Chúng ta được quyền chọn bất cứ điều gì, hành động và cư xử ra sao như chúng ta muốn. Nhưng chúng ta đừng quên phải sử dụng quyền đó như thế nào. Vua Hêrôđê đã cho mình quyền “tự do” của một ông vua, nghĩa là muốn làm gì thì làm, muốn giết ai thì giết. Nhưng đâu biết rằng, chính lúc ông thực hiện quyền tự do quyết định ấy lại là lúc ông bị ràng buộc bởi một sức mạnh khác; đó là lời thề và danh dự của ông trước mặt các khách dự tiệc. 

Khởi đầu Thánh lễ, Giáo Hội luôn mời gọi chúng ta ăn năn sám hối về những lỗi phạm để dọn lòng cho xứng đáng mà cử hành hy tế. Bởi vì, chúng ta có thể phạm tội bằng nhiều cách khác nhau kể cả những tội chúng ta phạm mà chẳng biết: trước hết là trong tư tưởng rồi đến lời nói, việc làm và những điều thiếu sót. Như vậy, không phải ngẫu nhiên mà Giáo Hội đặt tội phạm trong tư tưởng lên hàng đầu, nhưng vì hầu như những tội chúng ta phạm đều bắt đầu từ nơi ấy, đều đã được cưu mang từ lâu trong tâm trí của mình. 

Bài Tin Mừng chúng ta nghe hôm nay đã là một minh chứng cho điều vừa nói. Thật vậy, không phải tình cờ mà Hêrôđia, người đàn bà loạn luân đã có thể trả lời ngay với đứa con gái là “Xin đầu Gioan Tẩy giả”, khi cô ta vừa hỏi: “Mẹ muốn con xin đức vua điều gì?”, mà vì bà đã cưu mang sự thù hận trong lòng từ lâu và nay là cơ hội ngàn năm có một để báo thù. Ngay khi cơ hội thuận tiện đến, người đàn bà dã tâm ấy đã không bỏ lỡ cơ hội để mượn tay người khác kết liễu Gioan, kẻ đã dám lên tiếng phản đối hành động loạn luân của bà.

Chính vì mọi tội ác chúng ta phạm, đều bắt đầu từ trong tư tưởng, nên Đức Giêsu đòi chúng ta phải thật lòng tha thứ cho nhau khi Ngài nói: “Nếu anh em tha lỗi cho người ta, thì Cha anh em trên trời cũng sẽ không tha thứ cho anh em” (Mt 6,14). Như thế, bằng mặt mà không bằng lòng, thì trước hay sau, sớm hay muộn, chúng ta có thể sẽ hành động gây tội ác với anh em mình. Xung đột chắc chắn sẽ bùng nổ nếu trong lòng chúng ta còn cưu mang sự thù hận, dồn nén và không tìm cách hóa giải nó trước khi quá muộn.

Như vậy, mọi hành động tội ác của con người đều có nguyên nhân sâu xa từ trong tâm hồn. Chính vì thế, tiêu diệt tội ác không phải là diệt trừ kẻ ác mà tiên vàn phải là tiêu diệt chính sự ác ở trong tâm trí mỗi người chúng ta. Bởi đó, thế giới sẽ không bao giờ có hoà bình, gia đình sẽ không thể có bình an hạnh phúc, nếu như trong lòng mỗi người vẫn còn cưu mang oán hận và ghen ghét nhau. Hoà bình trên thế giới và hạnh phúc trong gia đình phải khởi đi từ những tâm hồn biết yêu thương và tha thứ, bằng không thì chỉ là thứ hoà bình và hạnh phúc giả tạo. 

Lời Chúa hôm nay cho chúng ta thấy, thật lòng tha thứ cho nhau, không chỉ là điều kiện để được Chúa tha thứ, mà còn là cách tốt nhất để tội ác không có cơ hội xuất hiện. Nếu mọi tội ác đều bắt nguồn từ trong tâm hồn, thì chúng ta được mời gọi hãy thật lòng tha thứ cho nhau và nhất là hãy yêu thương nhau thật tình; đừng như lời tác giả Thánh vịnh đã cảnh báo: “Miệng thì những nói bình an, mà lòng thâm độc chỉ toan hại người” (Tv 28,3).

Lạy Chúa, thánh Gioan Tẩy giả đã vì bảo vệ chân lý mà bất chấp hiểm nguy. Xin cho chúng con cũng noi gương thánh nhân, biết can đảm và trung thành thực thi công lý cho dù phải hy sinh chính mạng sống của mình, ngõ hầu nhờ đó mà giúp người khác đến với Chúa và tin nhận Chúa. Ước gì mỗi người chúng con cũng có được một lương tâm sáng suốt để đừng bao giờ thỏa hiệp với tội lỗi và nhất là để luôn nghe được tiếng nói yêu thương cũng như lời mời gọi sám hối của Chúa vẫn vang lên trong tâm hồn chúng con mỗi ngày. Xin cho chúng con cũng biết thực lòng thứ tha cho nhau và nhờ đó mà đáng được Chúa thương tình tha thứ. 

4. Lời bàn 

- Thực ra đối với Hêrôđê, nơi Gioan Tẩy giả có hai điều khiến ông ta chướng tai gai mắt: 

 + Thứ nhất, Gioan quá nổi tiếng. Có nhiều người kéo đến tụ họp quanh Gioan, vì họ hết sức cảm động khi nghe ông rao giảng. Hêrôđê lo sợ ảnh hưởng lớn lao của Gioan trong dân chúng có thể tạo thế lực cho Gioan và gây ra một cuộc nổi loạn. Hêrôđê nghĩ cách tốt nhất là giết Gioan để tránh những điều bất hạnh mà Gioan có thể gây ra cho ông, cũng như để khỏi phải đương đầu với những khó khăn sau này. Như vậy, Hêrôđê muốn loại trừ Gioan vì lòng ghen ghét và nghi ngờ. Giống như mọi nhà độc tài yếu hèn, đa nghi và sợ hãi khác, Hêrôđê không thể nghĩ ra cách nào đối phó với đối thủ hay hơn là loại bỏ con người ấy. 

 + Thứ hai, Hêrôđê muốn diệt khẩu vì Gioan đã nói lên sự thật. Lên án nhà vua luôn luôn là một điều nguy hiểm nhưng Gioan đã theo đuổi nó. Nói khác đi, khi quở trách nhà vua, Gioan đã ký bản án tử hình cho chính mình. Ngài là người mạnh dạn lên án điều ác ở bất cứ nơi nào mà ngài nhìn thấy. Thế giới chúng ta hôm nay chắc hẳn đã phải chịu ơn rất nhiều bậc vĩ nhân đã coi thường mạng sống của mình, để can đảm nói với các bạo chúa cũng như như những kẻ độc tài rằng, có một luật đạo đức mà bất cứ ai vi phạm cũng sẽ chịu thiệt hại hoặc là sẽ thân bại danh liệt. Họ thừa biết rằng, khi can gián hoặc công kích như vậy, người chịu thiệt đầu tiên là chính bản thân họ. 

- Chúng ta dừng lại một chút để hiểu thêm về con người Hêrôđê cũng như những hiểm ác mà người ta dành cho vị Tiền Hô của Chúa. Hêrôđê Antipass cưới con gái nhà vua là Arêta xứ Arabi. Hêrôđê có một người anh trai sống ở Rôma tên Hêrôđê Philipphê. Ông này là người giàu có nhưng dường như không tham gia việc triều chính. Trong chuyến đi thăm Rôma, Hêrôđê đã dụ dỗ vợ của anh mình và thuyết phục nàng bỏ chồng để lấy ông ta. Để lấy được chị dâu của mình, nhà vua phải bỏ người vợ chính thức, điều này gây ra hậu quả tai hại mà ta sẽ thấy sau này. Làm như vậy, ngoài khía cạnh đạo đức, Hêrôđê đã vi phạm hai điều luật: ông ly dị vợ không có lý do và cưới em dâu mình là điều bị cấm theo luật Do Thái (Lv 20,21). Gioan đã không ngần ngại chỉ trích ông ta về điều đó. 

- Chúng ta biết gì về Hêrôđia. Chúng ta sẽ thấy bà là mối nguy hại không chỉ đối với Gioan mà còn đối với cả Hêrôđê sau này nữa. Bà là người đầy tham vọng, nuôi căm thù, khéo che đậy cơn giận và luôn tìm cách trả thù mặc dù việc bà bị lên án là đúng. Và, điều tệ hơn cả là bà đã không ngần ngại sử dụng ngay con gái mình để thực hiện mục đích báo thù. Nếu chính bà ta tìm cách báo thù người của Chúa thì cũng là xấu xa rồi; đằng này, bà lại dùng con gái mình cho mưu đồ gian ác ấy. Không còn gì để nói về những người làm cha mẹ đã xô đẩy con cái vào đường tội lỗi nhằm đạt được mục tiêu xấu xa của riêng mình. 

- Có lẽ, Hêrôđê không hẳn là một người hoàn toàn xấu xa, nhưng kể từ cuộc hôn nhân với Hêrôđia, cuộc đời ông bắt đầu gặp phải những biến cố dẫn đến việc đánh mất tất cả. Ông là một người có lương tâm nặng trĩu vì trót phạm những tội tày đình. Hêrôđê là bằng chứng hùng hồn cho ta thấy không ai có thể bị loại bỏ tội lỗi bằng cách thủ tiêu người tố giác tội lỗi đó. Và dù người tố giác bị loại trừ đi nữa thì lương tâm là sự tố giác từ trời vẫn không bao giờ câm nín. Chính vì điều đó mà ngay khi nghe kể về những việc Đức Giêsu đã làm, ông ta liền liên tưởng đến người mà trong men say, ông đã cho lính tráng hạ sát. - Hành động của Hêrôđê là tiêu biểu cho một người yếu hèn. Ông giữ một lời thề điên rồ để vi phạm một điều cấm kỵ. Ông hứa cho Salômê bất cứ thứ gì nàng muốn mà không suy nghĩ điều gì nàng sẽ xin. Ông biết rõ nếu chấp thuận điều nàng xin và giữ lời thề là vi phạm một luật quan trọng hơn nhiều; mặc dầu vậy, ông đã chọn giữ lời thề vì ông quá yếu hèn để nhận ra lỗi lầm. Ông sợ sự hờn dỗi của người đàn bà hơn là luật đạo đức. Ông sợ bị chỉ trích và có lẽ sợ quan khách của ông mất vui hơn là sợ tiếng nói của lương tâm. Ông là người vẫn có thể giữ vững lập trường trong những việc sai lầm, dù đã biết rõ điều nào đúng. Một lập trường như vậy là dấu hiệu của sự mềm yếu chứ không phải là sự mạnh mẽ của bậc quân vương. 

- Ngay từ đầu, sự kết hợp trái với luân thường đạo lý giữa Hêrôđê và Hêrôđia đã mang lại cho ông toàn chuyện rắc rối. Với tham vọng của mình, đã khiến bà xúi giục Hêrôđê đi Rôma xin Caligula phong vương cho ông vì Hêrôđia muốn làm hoàng hậu. Bà nói: “Chúng ta hãy đi Rôma và đừng chi tiêu vàng bạc cho việc gì khác, vì chẳng có gì đáng quý hơn là chi tiêu để được một vương quốc”. Khi Hêrôđê chuẩn bị lên đường đi Rôma thì Acríppa biết chuyện nên đã sai sứ giả đến Rôma ngăn chặn trước và tố cáo Hêrôđê đang chuẩn bị chống lại Rôma. Kết quả là Caligula tin lời tố cáo của Acríppa nên đã lấy lại hết đất đai và tiền bạc của Hêrôđê trao lại cho Acríppa. Sau cùng, Hêrôđê bị lưu đày ông đến tận xứ Gaul và mòn mỏi ở đó cho đến chết. 

- Như thế, có thể nói, vì Hêrôđia mà Hêrôđê mất hết tài sản, ngôi báu; phải lê lết cuộc sống buồn khổ trong kiếp lưu đày. Tuy nhiên, trước khi mọi việc kết thúc, chúng ta lại thấy một thái độ cao thượng và lạ lùng của Hêrôđia. Bà vốn là em gái của Acríppa nên Caligula nói với bà rằng, ông sẽ không lấy tài sản riêng của bà, đồng thời miễn cho bà tội phản quốc, để bà khỏi phải theo chồng trong cuộc lưu đày đó. Thế nhưng Hêrôđia trả lời: “Thưa đại đế, ngài cư xử thật độ lượng, tôi cảm ơn ngài vì ân huệ mà ngài dành cho tôi, nhưng tình yêu mà tôi dành cho chồng tôi đã không cho phép tôi nhận đặc ân mà ngài ban cho, vì thật ra chẳng lẽ tôi là bạn đời của nhà tôi trong cảnh giàu sang, mà nay lại ruồng bỏ ông ấy khi ông ấy bất hạnh sao?” Và cuối cùng, Hêrôđia chấp nhận kiếp lưu vong cùng với chồng của mình. Có lẽ đây là niềm an ủi duy nhất còn sót lại trong cuộc đời của Hêrôđê. Những sai lầm liên tiếp đã khiến ông lụn bại. Ông đã ra tay sát hại người của Chúa và tai họa kéo đến với ông. Ông mất tất cả, trừ người đàn bà ông yêu và cũng chính là người biến đời ông thành tấn thảm kịch. 

- “Tiêm vaccine Covid- 19 không cần đăng ký. Tối qua vừa đọc báo Hà Nội giãn cách thì ông ngoại gọi mai tiêm luôn, được tiêm vaccine Pfizer”. Một câu vè truyền tụng trong dân gian, vốn thường được nhắc tới khi ai đó được cất nhắc lên vị trí cao hơn trong tổ chức của mình, đó là: “Thứ nhất hậu duệ - thứ nhì quan hệ - thứ ba tiền tệ - thứ tư tiền tệ và thứ năm… mặc kệ”. Nghe có vẻ mỉa mai, nhưng xem ra điều này lại đúng trong rất nhiều trường hợp, bởi xưa nay người ta vẫn thường trưng dẫn quan niệm “Một người làm quan, cả họ được nhờ”. Hẳn nhiên, đó là chuyện phải có tích mới dịch ra tuồng được. Chắc chắn rằng, câu chuyện của cô gái trên đây không phải là cá biệt trong số những điều gây xôn xao dư luận liên quan tới việc tiêm phòng vaccine giữa mùa đại dịch. Con người ta thường ưa sự thoải mái, chuộng được ưu ái và thích được người khác ngưỡng mộ; chính vì vậy, họ tìm đủ mọi cách để có thể đạt được mục đích của mình, kể cả việc không ngại “trộm vía” ai đó để được lên hương. Thế nhưng, đừng quên rằng: “Con người ai cũng như ai, muốn tìm chỗ dựa dẫm để bản thân không phải lăn lộn giữa đời. Nhưng một khi ta đã quen có chỗ dựa, một ngày chỗ dựa đó gục ngã, biến mất hoặc rời ta đi, lại phải nhờ cậy chính mình; e đến lúc đó, ngay một chút sức lực đứng lên cũng không còn” (Đẳng cấp quý cô - Hoa Thanh Thần). 

- Hêrôđia trong câu chuyện Tin Mừng hôm nay có lẽ là người hiểu rõ sức mạnh của vương quyền hơn bất kì ai khác. Bà tranh thủ thời cơ và dựa hơi chồng mình để “mượn đao giết người”. Đọc lại câu chuyện này, chúng ta thật khó hình dung ra được sự lạnh lùng đáng sợ nơi người đàn bà đang đóng vai “mẫu nghi thiên hạ”. Nhìn thấy thủ cấp của Gioan còn vương vết máu, chắc hẳn bà mở hội trong lòng, còn tả hữu quần thần thì hồn xiêu phách lạc. Sự u mê lầm lạc, cộng với một dã tâm hiểm độc đã dẫn tới một cuộc lạm sát người vô tội. Hêrôđia đã dựa dẫm chồng mình để trả mối tư thù và bà đã thành công, một sự thành công khiến cho người khác cảm thấy sợ hãi tột độ. Có lẽ chúng ta rất cần những “cố vấn tình thế”, để giúp mình giải gỡ những khúc mắc hoặc tương trợ thứ gì đó khi cần. Thế nhưng, đừng cậy dựa nhiều quá vào bất kì ai đó trên trần gian này, bởi vì ngay cả cái bóng của chúng ta cũng rời xa ta một khi ta bước vào một nơi mà ở đó chỉ còn toàn bóng tối. Hãy vận dụng tối đa sức mạnh của bản thân, lãnh nhận trách nhiệm để đẩy cuộc đời của mình tiến về phía trước. Và, hãy luôn tự nhủ rằng: “Một vài người trong chúng ta có những đường băng lớn được xây sẵn dành cho mình. Nếu bạn có đường băng như vậy, hãy cất cánh. Nhưng nếu bạn không có, hãy nhận thức được trách nhiệm của bạn là cầm xẻng lên và tự xây lấy cho mình, và cho những người sẽ theo sau bạn” (Amelia Earhart). 

Viết Cường, O.P.