Một Đời Hiến Thân - Lâm Giang - Giải Khuyến Khích - Thể Loại Truyện Ngắn

Một Đời Hiến Thân - Lâm Giang - Giải Khuyến Khích - Thể Loại Truyện Ngắn

"Thánh lễ đã xong, chúc anh chị em ra về bình an!”

Lời chúc lành cuối lễ đánh thức giấc ngủ trộm của cha cố bên tòa giải tội. Cha tháo kính, ló đầu nhìn ra bên ngoài, thấy không còn ai, cha mới đứng dậy trở về phòng. Đã nhiều năm nay, sớm tối ngày hai lần, cha vẫn cứ đi đều đặn như vậy trên con đường lót gạch tàu nối hành lang nhà thờ qua nhà xứ. Vừa xong Thánh lễ sáng, giáo dân ra về gần hết, bầu khí của giáo đường trở lại sự tĩnh lặng vốn có. Bây giờ mới là lúc hừng đông, khoảnh khắc đẹp nhất trong ngày. Một làn gió đủng đỉnh lướt qua hái mấy bông cau trắng thả rơi trên vai áo chùng thâm đã bạc màu của cha già; sương đêm vẫn còn vương vấn quanh mấy tán cây. Chân trời đằng đông rực lên thứ ánh sáng hồng hào, đặc quánh như màu lòng đỏ trứng gà. Cha vừa đi vừa chăm chú ngắm nhìn cảnh vật chung quanh, phóng tầm mắt bao trùm lên tất cả; rồi lại xoáy sâu ánh nhìn vào từng chùm hoa còn e ấp sương khuya, tưởng chừng đang còn ngái ngủ. Mấy chục năm ở đây, từng hòn sỏi trên sân, từng cành cây, ngọn cỏ cha đều thân thuộc, dù có nhắm mắt, hình ảnh của chúng vẫn in rõ mồn một trong tâm trí. Nhưng sáng nay tất cả cảnh vật ấy trở nên rất đặc biệt, cha già nhìn chúng như sẽ không bao giờ được nhìn nữa.

Cha bước vào phòng. Ngồi xuống. Từ tốn rót chén trà. Chợt có cơn gió nhẹ nhàng thoảng qua mái đầu điểm hoa râm, gió làm vang lên tiếng lanh canh thanh nhã của chiếc chuông gió đã xỉn màu treo bên ô cửa sổ. Ký ức về chiếc chuông gió hơn ba mươi năm trước ùa về. Đó là món quà cô em gái mang đến, tự tay treo lên cửa sổ với lời nhắn nhủ: anh hai ở một mình, chắc sẽ có những lúc cảm thấy buồn, có chiếc chuông gió, thỉnh thoảng gió thổi, chuông rung, vui cửa vui nhà. Mà em thấy con người ta cũng cần giữ miệng lưỡi mình như chuông gió. Chỉ nên nói những tiếng nhẹ nhàng, êm ái, dễ nghe, tiếng khiến lòng người tươi mát, khơi lên niềm hi vọng. Không ai ngờ đó là những câu nói cuối cùng vì cô không may gặp tai nạn trên đường trở về nhà. Từ ngày ấy, cha vẫn để chiếc chuông gió ở đó như lời nhắc nhớ về một thứ tình cảm thiêng liêng ruột thịt dành cho em mình, không phai mờ nhưng luôn giấu kĩ ở một góc khuất trong tim. Ít năm sau sự ra đi đột ngột của con gái, ông bà cố cũng lần lượt nhắm mắt xuôi tay sau khi lãnh các phép cuối cùng do chính tay của con trai mình. Dường như mảng hồi ức gia đình trong cha giờ chỉ còn vỏn vẹn thế. Bởi sau đó, cha dành tất cả tâm trí để nhớ những công việc phải làm cho xứ đạo, nhớ tên từng con chiên của mình, nhất là những con chiên lạc xa đàn, nhớ những mảnh đời đang vắt vẻo đâu đó ngoài kia chờ bàn tay cha đến đỡ nâng.

Mấy chục năm qua ngày nào cũng nghe tiếng chuông gió leng keng trước cửa sổ đã thành thói quen, chuông gọi gió đến làm dịu mát bao bức bối mệt mỏi, nó gợi lên trong cha những lời dạt dào ý nghĩa cho bài giảng sớm mai. Nó nhắc cha nói sao để người nghe khỏi phiền lòng như lời nhắn nhủ cuối cùng của em gái. Nhưng hôm nay, sao tiếng chuông gió cứ làm cha thấy đau đáu trong lòng.

Có tiếng bước chân ngoài cửa, chỉ cần nghe âm thanh cha cũng biết chắc là Nghiêm. Cha Nghiêm vừa được bổ nhiệm về làm chánh xứ hai tháng nay, một linh mục trẻ tuổi, đức độ, và tận tụy với công việc. Nghiêm bước vào phòng, lễ phép thưa:

-Thưa cha cố, cha còn đồ đạc gì nữa không, để con chuyển giúp cha ạ?

- Cảm ơn cha xứ, con chỉ có mấy cái túi thôi.

- Vậy cha còn cần thêm thứ gì nữa không ạ?

- Thôi thôi, con có đủ cả rồi, cảm ơn cha.

- Hay cha để con gọi cho cha chiếc taxi, chứ ai lại để cha đi xe ba gác.

Cha cố nhíu mày, xua xua bàn tay.

-     Cha cứ để con đi xe anh Bảy, xe nào cũng là xe cả.

Nói rồi, cha cố thủng thẳng bước đến ngồi xuống trên bộ bàn ghế gỗ đặt ngay gần cửa sổ, từ tốn rót trà. Đôi tay gầy lấm tấm những vết đồi mồi, không còn nhanh nhẹn nhưng cử chỉ vẫn gọn gàng, chính xác. Chắc bởi vì cả mấy chục năm trời ở đây, ngày nào cha cũng ngồi rót trà như vậy, thành thói quen. Hai linh mục, một già một trẻ, ngồi đối diện nhau, cùng nhấp chén trà, cùng chìm trong dòng suy nghĩ riêng tư. Cha xứ cảm thấy có cái gì xao xuyến trong lòng trước sự ra đi của cha già. Chút thương thương cho cuộc đời người thợ gặt miệt mài trên cánh đồng nay đến lúc chân mỏi gối chùn. Chỉ mới về xứ ít lâu, Nghiêm chưa kịp có được tình cha con thân tình với bậc tiền bối. Nhưng ngay từ những ngày đầu, Nghiêm đã học được nhiều điều từ cuộc sống của cha già. Cha nói ít nhưng nói đầy đủ và chính xác, tất cả mọi việc lớn nhỏ trong xứ Nghiêm đều được cha hướng dẫn bằng cách gọn gàng nhất, cung cấp thông tin chỉ vừa đủ nhưng cần thiết và không sai chạy một li. Cha cũng thích nuôi chim chóc, trồng cây cối nhưng tuyệt nhiên không xem bất cứ thứ gì là của riêng, tất cả đều là tài sản chung của nhà xứ, cha vẫn nói mình chỉ là người coi sóc, giữ gìn. Điều duy nhất làm Nghiêm thắc mắc chính là cách chi tiêu của cha già, cha quen giới hạn đến mức tối thiểu các chi tiêu lớn nhỏ cho chính mình và của cả xứ, cha cũng từ chối tất cả những quà cáp giáo dân dâng tặng. Đôi lúc sự tiết kiệm của cha làm Nghiêm khó hiểu, thi thoảng cũng thấy có ít người nhỏ to phàn nàn rằng cha già cổ hủ, ki bo. Một số khác lại nói cha già sống như thế nên cả đời chẳng xây dựng được công trình nào cho giáo xứ, mấy chục năm trời nhà thờ vẫn chưa đủ khả năng để cơi nới, nâng cấp, trong khi đó các xứ lân cận nay xây mai sửa. Còn với cha già, việc chuyển về nhà hưu dưỡng của Giáo phận, Giáo xứ có cha xứ mới đều nằm trong ý định của cha, mọi công việc đều đã được sắp xếp xong xuôi. Tưởng chừng Cha sẽ an nhiên mà ra đi, vậy mà sao vẫn có một nỗi bâng khuâng, chếnh choáng khó hiểu trong lòng.

Không gian tĩnh lặng bị quấy nhiễu bởi tiếng lụp bụp của chiếc ba gác cũ kĩ. Chú Bảy nhanh nhẹn xuống xe, vui vẻ chào hỏi hai cha rồi hăng hái xách đồ lên xe chở cha già đi tĩnh tâm như lời cha nói mà không hề hay biết gì. Cha căn dặn Nghiêm phải tuyệt đối giữ kín chuyện cha chuyển về nhà hưu dưỡng. Cha nói không thích lễ lạc rườm rà, càng không thích nghe những bài diễn văn sướt mướt. Nghiêm có thuyết phục thế nào thì cha già vẫn cũng cứ dùng cách cũ mà hiệu quả nhất: thủng thẳng ngồi xuống rót tách trà rồi mới tiếp tục câu chuyện. Cha xứ đành phải chiều ý để ngài ra đi trong âm thầm. Trước khi lên xe, cha rút trong túi áo ra một chiếc phong bì, cẩn thận đặt vào lòng bàn tay Nghiêm, dặn phải mang về đọc thật kĩ. Chiếc xe ba gác chuyển bánh, mang theo cha già ung dung ngồi trên đó. Mặt trời đang phủ những tia nắng đầu tiên lên mái ngói đỏ của giáo đường. Trên cành chim chóc vẫn líu lo cất tiếng hót gọi nhau. Chiếc chuông gió không ngừng vang lên những khúc nhạc dịu dàng. Cha rời giáo xứ trong một ngày như thế, người ra đi hồn nhiên, cảnh vật hồn nhiên, người ở lại cũng hồn nhiên vì chẳng ai hay biết gì.

Ít ngày sau, giáo dân cũng phát hiện lí do vắng bóng cha già. Người ta xôn xao bàn tán với nhau. Các cụ rủ rỉ nhắc nhau những câu chuyện về cha, mấy đứa trẻ con ngẩn ngơ tìm cha cố hay cho chúng cái kẹo ngọt, đám thanh niên nhao nhác vì thiếu cha già kiên nhẫn chờ họ nơi tòa giải tội. Nhưng người ta còn được dịp bàn tán với nhau nhiều hơn, khi chỉ một tháng sau đó, cha xứ mới bắt đầu công việc khởi công tôn tạo lại ngôi thánh đường. Giáo xứ nhộn nhịp hẳn lên, người người nói nói cười cười rộn rã, tiếng xe tải đổ vật liệu làm huyên náo cả một góc trời. Người ta hồ hởi, hăng hái với công trình chung, một niềm vui chưa từng có nơi giáo xứ nhỏ bé thuộc vùng ngoại ô này. Giáo dân hết lời khen ngợi cha xứ mới giỏi giang, bản lĩnh.

Buổi tối nọ, ngồi uống trà một mình nơi gian phòng cũ của cha già, cha Nghiêm mở chiếc phong bì cũ đọc đi đọc lại bức thư cha già gửi trước lúc đi.

“Kính thưa cha xứ,

Tôi rất mừng vì giáo xứ có được người chủ chăn mới trẻ trung, nhiệt tâm và đầy bản lĩnh như cha. Vì nhiều lí do tôi đã ở lại chăm sóc xứ đạo trong rất nhiều năm. Nay tre già măng mọc, tôi tin tưởng gửi lại sứ vụ Giáo hội trao cho cha. Tôi chỉ còn một điều chưa thực hiện được là sửa sang lại nhà thờ cho khang trang, xứng đáng hơn. Tôi gửi lại cha cuốn sổ tiết kiệm, nó là tất cả những gì tôi tích góp sau nhiều năm để cha không phải đi vay mượn, nhờ vả ai cả, xin cha dùng tất cả cho việc xây dựng. Nguyện xin Chúa chúc lành cho cha và công việc cha thực hiện.”

Lá thư vỏn vẹn chỉ có mấy chữ nhưng đã làm vỡ ra trong tâm hồn linh mục trẻ nhiều điều. Cha Nghiêm làm tất cả theo như ý định của vị tiền bối.

Gấp thư lại, Cha Nghiêm nhìn ra ô cửa sổ. Một làn gió ùa đến. Gió làm chiếc chuông ngân lên một bản nhạc nhẹ nhàng giữa trời đêm thanh vắng. Cha Nghiêm nhắm mắt tưởng tưởng đời mình tựa chiếc chuông gió, một thanh âm của Chúa: không ồn ào, hoành tráng nhưng tinh tế, nhẹ nhàng mà làm lòng người dịu mát. Ở một ô cửa sổ khác, cha già cũng nhìn ra bầu trời đêm, nơi có hàng vạn ngôi sao đang đua nhau nhấp nháy. Cha cũng nghe có tiếng chuông gió văng vẳng bên tai. Ngoài vườn có chiếc tàu cau khô rơi xuống đất sau bao ngày che chở cho buồng cau kết trái. Để rồi sớm mai này người ta sẽ nhìn thấy buồng cau tươi non mơn mởn, đầy tràn sức sống trong ánh nắng của buổi bình minh.

Lâm Giang

Tác giả: Maria Nguyễn Thị Hồng Lài

 Học viện Têrêsa Avila - Dòng Đa Minh Gò Vấp (Lạng Sơn)

Tác phẩm đạt giải Khuyến khích - thể loại truyện ngắn

Cuộc thi Sáng tác Văn hóa – Nghệ thuật Đất mới 2019 của Giáo phận Xuân Lộc